પાકિસ્તાન, શ્રીલંકા, બાંગ્લાદેશ, લાઓસ… ચીનના દેવાથી બરબાદ થયેલા દેશોની યાદી ઘણી લાંબી છે.

 પાકિસ્તાન, શ્રીલંકા, બાંગ્લાદેશ, લાઓસ… ચીનના દેવાથી બરબાદ થયેલા દેશોની યાદી ઘણી લાંબી છે.

બાંગ્લાદેશના નાણામંત્રીએ વિકાસશીલ દેશોને ચીન પાસેથી લોન ન લેવાની સલાહ પણ આપી છે.  તેમણે કહ્યું કે ચીનની બેલ્ટ એન્ડ રોડ પહેલ કોઈપણ દેશને આપવી જોઈએ.

થોડા સમય પહેલા બાંગ્લાદેશની અર્થવ્યવસ્થા વધીને $416 બિલિયન થઈ ગઈ હતી.  પરંતુ હવે તેના પર આર્થિક સંકટ આવી ગયું છે.  સ્થિતિ એટલી ખરાબ થઈ ગઈ છે કે અહીં તેલના ભાવમાં 51.7 ટકાનો વધારો કરવો પડ્યો છે.  સબસિડીનો બોજ ઘટાડવા માટે સરકારે આ પગલું ભર્યું છે.  પરંતુ તેનાથી મોંઘવારી વધવાની શક્યતા છે.  હવે ચર્ચા શરૂ થઈ છે કે શું બાંગ્લાદેશ શ્રીલંકા જેવું નહીં બને, કારણ કે શ્રીલંકાની જેમ આ દેશ પણ ચીનના દેવાના બોજ હેઠળ ખરાબ રીતે દબાયેલો છે.

એક રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ચીને બાંગ્લાદેશને તેના દેવાની જાળમાં ફસાવી દીધું છે.  ચીનની માલિકીની ચાર કંપનીઓએ તાજેતરમાં બાંગ્લાદેશના ચિત્તાગોંગમાં એક જમીન પર સ્માર્ટ સિટી અને મેટ્રો રેલ પ્રોજેક્ટ બનાવવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.  આ સમગ્ર પ્રસ્તાવમાં ચીનની કંપનીઓએ વધુ નફાનો હિસ્સો પોતાની પાસે રાખ્યો છે.  નિષ્ણાતોના મતે ચીનના સ્માર્ટ સિટી પ્રોજેક્ટથી પર્યાવરણને નુકસાન થશે.  હવે ચીન પણ તેને બેવડી માર આપવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.  તે બાંગ્લાદેશી ઉત્પાદનો પર 99 ટકા ડ્યુટી ફી વસૂલે છે.  જેનો અમલ 1લી સપ્ટેમ્બરથી થશે.

બાંગ્લાદેશ કેટલું ભયાવહ છે કે તેના નાણામંત્રી મુસ્તફા કમલે વિકાસશીલ દેશોને ચીન પાસેથી લોન ન લેવાની સલાહ પણ આપી છે.  તેમનું કહેવું છે કે કોઈપણ દેશે ચીનની બેલ્ટ એન્ડ રોડ પહેલ યોજનામાં જોડાતા પહેલા બે વાર વિચારવું જોઈએ.  તેમનું કહેવું છે કે દરેક વ્યક્તિ તેની બરબાદી માટે ચીનને જવાબદાર ઠેરવી રહ્યો છે.  ચીન આનાથી બચી શકે તેમ નથી.  તેણે આની જવાબદારી લેવી પડશે.  ધ્યાનમાં રાખો કે ચીનનો BRI પ્રોજેક્ટ 70 દેશોમાં ફેલાયેલો છે.