ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટર: હવે ખેતરમાં ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટર ચલાવો; 80 રૂપિયામાં 6 કલાક ચાલશે, કિંમત માત્ર...

 

ટ્રેક્ટરઃ ભારતમાં ઝડપથી વીજળીકરણ થઈ રહ્યું છે અને હવે વીજળીકરણની આ દોડ રસ્તાથી ખેતર સુધી પહોંચી ગઈ છે. જ્યારે રસ્તા પર ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની સંખ્યા વધી રહી છે, ત્યારે ફાર્મ વાહનો અને સાધનો પણ મોટા પાયે ઇલેક્ટ્રિફાઇડ બની રહ્યા છે. (મારુત ઇ-ટ્રેક્ટ)

રસ્તાઓ પર ચાલતી ઇલેક્ટ્રિક રિક્ષા (ટ્રેક્ટર સબસિડી)માંથી પ્રેરણા લઈને ગુજરાતના એક ખેડૂતે આવું જ એક ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટર બનાવ્યું છે. આ ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટરનું નામ Marut E Tract 3.0 રાખવામાં આવ્યું છે. ગુજરાતમાં અમદાવાદ સ્થિત કંપનીનું આ પ્રથમ ઇલેક્ટ્રિક વાહન છે. (ટેક્નોલોજી)

મારુત ઈ એગ્રોટેકના ડિરેક્ટર નિકુંજ કિશોર કોરાટે જણાવ્યું કે ઈ ટ્રેક્ટરને તૈયાર કરવામાં લગભગ 4 વર્ષનો સમય લાગ્યો હતો. નિકુંજ કહે છે કે પાંચ વર્ષ પહેલા જ્યારે તેણે દિલ્હીની સડકો પર ઈલેક્ટ્રિક રિક્ષાઓ દોડતી જોઈ ત્યારે તેને કૃષિ સાધનોમાં ઇલેક્ટ્રિક મોટર્સ અને બેટરીનો ઉપયોગ કરવાનો વિચાર આવ્યો

આ વિચાર ક્યાંથી આવ્યો:

નિકુંજ કહે છે કે લગભગ 5 વર્ષ પહેલા જ્યારે તેણે દિલ્હીની સડકો પર ઇલેક્ટ્રિક રિક્ષાઓ દોડતી જોઈ ત્યારે તેને કૃષિ ક્ષેત્રમાં ઉપયોગમાં લેવાતા સાધનોમાં ઇલેક્ટ્રિક મોટર્સ અને બેટરીનો ઉપયોગ કરવાનો વિચાર આવ્યો. આ વિઝન સાથે, તે આગળ વધ્યો અને વર્ષ 2018 થી ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટરના ઉત્પાદનની ટેક્નોલોજી શરૂ કરી. આ દરમિયાન તેણે ચાર પ્રોટોટાઈપ તૈયાર કર્યા, શરૂઆતમાં તેના ટ્રેક્ટરમાં 1 kW ક્ષમતાના બેટરી પેકનો ઉપયોગ કર્યો અને ઘણા પડકારો બાદ આખરે તેને સફળતા મળી અને આ અંતિમ ઉત્પાદન સુધી પહોંચ્યા. નિકુંજ એક ખેડૂત પરિવારમાંથી આવે છે અને ઈલેક્ટ્રોનિક્સ એન્જિનિયરિંગમાં સ્નાતક છે.

ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટર વિકસાવવું એ એક મોટો પડકાર હતો, ખાસ કરીને જ્યારે તેને હાલના ડીઝલ ટ્રેક્ટર સાથે સ્પર્ધા કરવી પડતી હતી. નિકુંજે જણાવ્યું કે, લગભગ 98 ટકા લોકલ કમ્પોનન્ટથી બનેલા આ ટ્રેક્ટરમાં માત્ર કંટ્રોલર અમેરિકન કંપનીનો છે. આ સિવાય અન્ય તમામ ભાગો ભારતમાં જ બને છે. દેખીતી રીતે, આ પાછળનો તેમનો ઉદ્દેશ્ય સસ્તું ઉત્પાદન બનાવવાનો છે.

ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટરની શક્તિ અને કામગીરી:

મારુત ઇ-ટ્રેક્ટ રિજનરેટિવ બ્રેકિંગ સિસ્ટમ સાથે 11kWh બેટરી પેકનો ઉપયોગ કરે છે, તેની ઇલેક્ટ્રિક મોટર BKW ક્ષમતાનું પાવર આઉટપુટ આપે છે. આ સ્ટાર્ટઅપનો દાવો છે કે તેની બેટરીને ઘરેલુ 15 એમ્પીયર સોકેટ સાથે કનેક્ટ કરીને માત્ર 4 કલાકમાં સરળતાથી ચાર્જ કરી શકાય છે. નિકુંજ કહે છે કે એકવાર ફુલ ચાર્જ થયા પછી આ ટ્રેક્ટર 6 થી 8 કલાકની ડ્યુટી પૂરી પાડે છે.

ડીઝલ ટ્રેક્ટરની સરખામણીમાં મોટી બચત:

ભારત સરકારના પર્યાવરણ, વન અને આબોહવા પરિવર્તન મંત્રાલયની અધિકૃત વેબસાઈટ પર પોસ્ટ કરાયેલા દસ્તાવેજ અનુસાર, એક નિયમિત ડીઝલ ટ્રેક્ટર પ્રતિ કલાક સરેરાશ 1.5 થી 2 લીટર ઈંધણ વાપરે છે. જો કે આ આંકડો મોટા અને ભારે ટ્રેક્ટરનો છે. બીજી તરફ, 15Hp થી 22Hpનું મિની ટ્રેક્ટર સામાન્ય રીતે દર કલાકે સરેરાશ 1 લીટર ડીઝલ વાપરે છે.

નિકુંજ (મારુત ઇ-ટ્રેક્ટ) કહે છે કે તેના ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટરની બેટરી ચાર્જ કરવા માટે, કુલ 10 યુનિટ વીજળીનો વપરાશ થાય છે અને સરેરાશ, કોઈપણ વિસ્તારમાં વીજળીનો દર યુનિટ દીઠ રૂ. 8 હોય તો પણ, બેટરી ફોનને સંપૂર્ણપણે ચાર્જ કરવા માટે લગભગ રૂ.80નો ખર્ચ થશે. ફુલ ચાર્જ થયા બાદ આ ટ્રેક્ટર રૂ.80ના ખર્ચે 6 કલાક ડ્યુટી કરશે. બીજી તરફ, ડીઝલની કિંમત 90 થી 98 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે (સ્થાન પ્રમાણે બદલાય છે) અને લગભગ 6 કલાક કામ કરવા માટે, ટ્રેક્ટરને લગભગ 6 લિટર ઇંધણની જરૂર પડશે, જેના માટે તમારે લગભગ રૂ. 500 થી 550.

લોડિંગ ક્ષમતા:

હવે સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ આવે છે કે શું આ ઇલેક્ટ્રિક મોડલ રેગ્યુલર ટ્રેક્ટરની જેમ પરફોર્મ કરે છે. આ વિશે નિકુંજ કહે છે. એટલે કે, આ ટ્રેક્ટર ખેતીના હેતુ માટે મિની ટ્રેક્ટર દ્વારા કરવામાં આવતા તમામ પ્રકારના કામ કરવા સક્ષમ છે. મારુત ઈ-ટ્રેક્ટને ખેતીના ઓજારો તેમજ ટ્રોલી સાથે જોડી શકાય છે અને તેની લોડ વહન ક્ષમતા લગભગ 1.5 ટન છે.

સોલાર પેનલનો પણ ઉપયોગ કરવામાં આવશે:

તમે આ ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટરની બેટરીને સોલાર પેનલ સાથે કનેક્ટ કરીને પણ ચાર્જ કરી શકો છો. નિકુંજ કહે છે, “ખેડૂત પાસે પૂરતી જગ્યા હોવાથી, તે પોતાના ખેતરમાં અથવા જ્યાં પણ ટ્રેક્ટર પાર્ક કરે છે ત્યાં પાર્કિંગ સ્ટ્રક્ચર પર સોલર પેનલ લગાવી શકે છે, જેથી આ ટ્રેક્ટરની બેટરી ચાર્જ થઈ શકે. ચાર્જ થઈ શકે. આનાથી સૌથી મોટો ફાયદો એ થશે કે ખેડૂતો પર વીજળી બિલનો બોજ નહીં પડે. કંપની હાલમાં મોટા રોકાણની શોધમાં છે અને આગામી ઓટો એક્સપોમાં પણ તેના ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્ટરને પ્રદર્શિત કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. નિકુંજ ઉપરાંત તેના અન્ય ભાઈઓ પણ આ પ્રોજેક્ટમાં સામેલ છે.