કાળઝાળ ગરમીના કારણે ગાયો અને ભેંસોએ દૂધ ઓછું આપ્યું, હવે પશુપાલકોએ શું કરવું?

 

 ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં ખેડૂતોને ગાય અને ભેંસના ઉછેર તરફ વધુને વધુ પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે.  જેના કારણે ખેડૂતો દૂધ વેચીને સારો નફો કમાઈ રહ્યા છે.  આ ઉપરાંત ખેડૂતોને તેમના ખેતરો માટે ગાયના છાણના રૂપમાં મફત ખાતર પણ મળી રહ્યું છે, પરંતુ તાપમાનમાં વધારાને કારણે દૂધાળા પશુઓ પર ખૂબ જ ખરાબ અસર પડી રહી છે.

અમારા વોટસઅપ ગ્રુપમાં જોડાવા ક્લિક કરો

દેશભરના મોટાભાગના રાજ્યોમાં આ દિવસોમાં આકરી ગરમી પડી રહી છે.  મહારાષ્ટ્રમાં તાપમાન 43 ડિગ્રી સેલ્સિયસને વટાવી ગયું છે.  વધતા તાપમાનના કારણે ખેડૂતોની સાથે પશુઓ પણ પરેશાન છે.  વધતા તાપમાનની સીધી અસર દૂધાળા પશુઓના દૂધ ઉત્પાદન પર પડી રહી છે.  આકરા તડકાને કારણે દૂધાળા પશુઓ ઓછો ચારો ખાય છે, જેના કારણે દૂધ ઉત્પાદનમાં 15 ટકા સુધીનો ઘટાડો થઈ શકે છે.  દૂધના ઓછા ઉત્પાદનને કારણે ખેડૂતોને પણ આર્થિક નુકસાન થઈ રહ્યું છે.

દૂધાળા પશુઓ પર તીવ્ર ગરમીની ખરાબ અસર

 ભારતીય અર્થતંત્રમાં પશુપાલનની મહત્વની ભૂમિકા છે.  ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં ખેડૂતોને ગાય અને ભેંસના ઉછેર તરફ વધુને વધુ પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે.  જેના કારણે ખેડૂતો દૂધ વેચીને સારો નફો કમાઈ રહ્યા છે.  આ ઉપરાંત ખેડૂતોને તેમના ખેતરો માટે ગાયના છાણના રૂપમાં મફત ખાતર પણ મળી રહ્યું છે, પરંતુ તાપમાનમાં વધારાને કારણે દૂધાળા પશુઓ પર ખૂબ જ ખરાબ અસર પડી રહી છે.

હીટ સ્ટ્રોકના કારણે દૂધ આપતા પશુઓએ ઓછું દૂધ આપ્યું હતું

હિંગોલી જિલ્લાના બેલાવાડીના રહેવાસી પરમેશ્વર માંડગે છેલ્લા 20 વર્ષથી ખેતીની સાથે પશુપાલનનો વ્યવસાય કરે છે.  તેમની પાસે સારી ઓલાદની 85 થી વધુ ભેંસ છે.  દરરોજ 500 લીટર જેટલું દૂધનું ઉત્પાદન થાય છે.હિંગોલીના તાપમાનમાં વધારો ખેડૂતો માટે મુશ્કેલીનું કારણ બની રહ્યું છે.  સૂર્યના તાપ અને હીટસ્ટ્રોકના કારણે દૂધ આપતા પશુઓએ દૂધ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો કર્યો છે.  કાળઝાળ ગરમીથી પશુઓને બચાવવા માટે તેમના શેડમાં ફોગર લગાવવામાં આવ્યા છે.  આ સાથે તેમના માટે એક મોટી સ્વિમિંગ ટેન્ક પણ બનાવવામાં આવી છે.

પ્રાણીઓને ગરમીથી બચાવવા આ ઉપાયો અનુસરો

 હિંગોલીના આસિસ્ટન્ટ ડેપ્યુટી કમિશનર ડૉ. દિનેશ ટકલે કહે છે કે તાપમાનમાં અચાનક વધારો થવાથી પ્રાણીઓ પર ખરાબ અસર પડી રહી છે.  કાળઝાળ ગરમીના કારણે પશુઓ તનાવમાં છે.  આ કારણે તેઓ ચારો ઓછો ખાય છે.  તેની અસર દૂધ પર પણ પડે છે.  આ વર્ષે વધતા સૂર્યપ્રકાશને કારણે જિલ્લાના દૂધ ઉત્પાદનમાં 15 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.  જાનવરોને કાળઝાળ ગરમીમાં વધુ તકલીફ ન પડે તે માટે તેમને ઠંડુ પાણી પીવડાવવું, છાંયડામાં રાખવું.  તેમને ઠંડા પાણીથી સ્નાન કરાવો.  આ બધું ન કરવા પર પશુઓ પણ બીમાર પડી શકે છે.